Massa, volume en dichtheid
Massa
De massa van een voorwerp bepaal je door het voorwerp te wegen.
Wegen doe je met een weegschaal of met een balans.
Het symbool voor massa is m.
De maat waarin je meet noem je de eenheid.
De eenheid van massa is gram (g) of kilogram (kg).
Er geldt: 1 kg = 1000g
Let op:
In de dagelijkse praktijk wordt ook het gewicht van een voorwerp vaak uitgedrukt in gram of kilogram. Maar dat is natuurkundig gezien niet juist.
Het gewicht druk je uit in Newton (N).
Er geldt: 1 kg ≈ 9,8 N
Volume
Een voorwerp, vloeistof of gas heeft een volume.
Het volume is de hoeveelheid ruimte die door het voorwerp, vloeistof of gas wordt ingenomen.
Het symbool voor volume is V.
Om het volume van een voorwerp weer te geven gebruik je als eenheid meestal cm³, dm³ of m³
- 1 m³ = 1000 dm³
- 1 dm³ = 1000 cm³
Voor het weergeven van het volume van een vloeistof of gas gebruik je als eenheid meestal liter (L) of (mL).
- 1 L = 1000 mL
- 1 L = 1 dm³
- 1 mL = 1 cm³
Volume bepalen
Het volume van een balk kun je bepalen door de lengte (l), de breedte (b) en de hoogte (h) van de balk op te meten. Voor het bereken van het volume van de balk gebruik je dan de formule:
Volume = lengte × breedte × hoogte.
Het volume van een vloeistof kun je bepalen met een maatglas of maatbeker. Op het maatglas zie een schaalverdeling. Op die schaalverdeling staat ook de eenheid waarin het maatglas meet.
Bij het aflezen van het maatglas houd je je oog even hoog als
het vlakke deel van het wateroppervlak. Door een voorwerp in
een maatglas met een vloeistof te gooien, kun je het volume
van het voorwerp meten.
Dichtheid
De dichtheid van een stof is de massa van 1 cm³ of 1 dm³ van die stof.
Dichtheid geeft je aan in g/cm³ of kg/dm³.
Het symbool voor de dichtheid is ρ (rho).
Omdat de massa van 1 liter water 1 kg is, is de dichtheid van water 1 kg/dm³.
Stoffen met een grotere dichtheid dan de dichtheid van water zinken in water.
Een stof met dichtheid kleiner dan 1 kg/dm³ drijft op water.
Als je de massa en het volume van een hoeveelheid stof weet, kun je de dichtheid uitrekenen met de formule:
de formule kun je ook schrijven als m = ρ × V en V = m : ρ
m is de massa in bijvoorbeeld g of kg
V is het volume in bijvoorbeeld cm³ of dm³ of m³
ρ is de dichtheid in bijvoorbeeld g/cm³ of kg/dm³
Rekenen
Voorbeeld
Een blokje goud heeft een massa van 96,5 gram.
Het volume van het blokje is 5 cm³.
Bereken de dichtheid (ρ) van goud.
Gegeven: m = 96,5 g, V = 5 cm³
Gevraagd: ρ = ?
Uitwerking:
Drijven, zinken en zweven
Water van 4°C heeft een dichtheid van 1 kg/dm³.
- Stoffen met een kleinere dichtheid dan de dichtheid van water blijven drijven op het water.
- Stoffen met een grotere dichtheid dan 1 kg/dm³ zinken als je ze in het water gooit.
- Een stof zweeft in het water als de dichtheid van de stof gelijk is aan de dichtheid van water.
Maak jouw eigen website met JouwWeb